Het moet echt weer even. Al heb ik het onderwerp al uitentreuren en naar mijn bescheiden mening glashelder uitgelegd (zoals hier), toch ontvang ik nog elke week mailtjes à la: “Als in je recept ‘klontje boter’ staat, wordt er dan roomboter of margarine bedoeld?”
Terwijl, het is zo makkelijk. Boter is altijd boter. Echte boter. Puur natuur met dank aan de melk van moeder de koe. Margarine is geen boter, ook al wordt het in de volksmond (gek genoeg alleen in ons land) wel tot gekmakens toe abusievelijk zo genoemd. Margarine is echter een kunstmatig fabrieksproduct op basis van olie waar al decennialang naar hartelust mee wordt geëxperimenteerd teneinde het ons voor te schotelen als ‘gezond’ alternatief. Al gingen de knappe koppen daar ook vaak de mist mee in, denk maar aan de transvetten die ooit – eureka! – juichend werden toegevoegd om de margarine mooi stabiel mee te maken. Totdat nieuw onderzoek uitwees dat transvetten kankerverwekkend zijn, waarna ze stilletjes aan weer verdwenen. En hoe zit het met halvarine? Dat is helemaal ingenieus spul: margarine waarin de olie gedeeltelijk vervangen is door water. Nog meer gebakken lucht, wat marketeers ‘light’ noemen.
En het begon allemaal bij BlueBand, dat in de jaren ’20 van de vorige eeuw de burger al moedwillig op het verkeerde been zette met ‘Versch gekarnd’ in de advertentie. Niks gekarnd want niks melk en al helemaal niks versch.
Maar wanneer zeg je nu boter en wanneer roomboter? Of echte boter? Ook dat is simpel. Alle boter is echte roomboter. Altijd en overal. Het is feitelijk een pleonasme, een overbodige dubbeling à la witte sneeuw, houten boomstam en ronde cirkel. De term ‘roomboter’ wordt bij voorkeur gebezigd door wanhopige receptenschrijvers die gek worden van de boter-margarinevraag van lezers. Je moet het ons maar vergeven.
Dus ja. Als ik in mijn recept ‘klontje boter’ zeg, dan bedoel ik ook ‘klontje boter’. Margarine komt bovendien simpelweg mijn huis niet in, maar dat is mijn keuze. Mocht je om wat voor redenen dan ook echte boter liever vervangen door margarine, hou ik je niet tegen natuurlijk. Maar noem het alleen alsjeblieft nóóit meer boter.
