Soms heb je van die films waarvan je niet zo goed weet wat je ervan vindt. Zoals Smakelijk eten. De documentaire draait vanaf vandaag in diverse bioscopen, maar ik zag hem al twee weken geleden. Prachtige beelden, daar niet van, maar ik ben ik er nog steeds niet helemaal uit.
Bekend verhaal
Even in het kort: de film is een drieluik over waar ons eten vandaan komt, althans, drie verschillende producten worden onder de loep genomen: soja uit Brazilië, boontjes uit Kenia en garnalen uit de Filippijnen. Eigenlijk zijn de verhalen al bekend, toch? De regenwouden (en tradities van indianenstammen) gaan in rap tempo in rook op vanwege al die sojavelden. Kenia gebruikt zijn schaarse water voor het kweken van mooie groene boontjes, die vervolgens het land uitgaan. Kunstmatige garnalenkwekerijen verdringen mangrovebossen, en daarmee de broedkamers voor jonge vissen. Althans, voor culinair geïnteresseerden wordt hier niets nieuws verteld. Tegelijkertijd denk ik dat er nog heel veel mensen zijn die het niet – of niet echt – weten. Vanuit dat oogpunt is elke documentaire over dit onderwerp meegenomen.
Bad guys
Walther Grotenhuis laat heel terecht de nuance zien, alle partijen komen aan het woord. Slurpt de grote boontjeskwekerij al het water op, of zijn het juist die honderden kleine boertjes? Is het geloosde afvalwater van de garnalenkwekerij nou juist viezer of schoner dan zeewater? Niets in het leven is zwart-wit, dat blijkt maar weer. Neem nou die woeste boeren in Brazilië die alsmaar oerwoud in de fik steken. De bad guys, toch? Ooit zijn ze gelokt door de overheid met mooie verhalen, maar intussen zitten ze muurvast. Om te kunnen overleven en de bank te kunnen betalen (en dan hebben we het hier over werkelijk immense bedragen), móeten ze wel steeds meer land gaan bewerken. De enige conclusie van de kijker is dat het allemaal hopeloos treurigstemmend is. Een toefje ironie à la Keuringsdienst van Waarde had hier wonderen gedaan.
Foute boel
Nog zoiets: hoe informatief moet een documentaire zijn? De mensen die in beeld komen worden niet echt geïntroduceerd. Zoals de twee Nederlanders in Kenia die we uitgebreid een broodje zien eten, maar hoe ze heten (Marco en Menno?) en wat ze nou doen (manager van iets?), ik heb het niet meegekregen. Het raarste is nog de vierde verhaallijn: tussen de buitenlandse beelden door zien we steeds twee Nederlandse jongens die boodschappen doen bij de Nederlandse groothandel en vervolgens een diner bereiden. De welingevoerde culi herkent onmiddellijk Daan Faber en Maarten Hoekstra van Mister Kitchen, maar die worden helemaal nergens genoemd, behalve ergens in de aftiteling. En voor wie zijn ze aan het koken? Geen idee. Maar dat de zich van geen kwaad bewust zijnde dinergasten aan het eind van de film blij het champagneglas heffen, dat is kennelijk foute boel.
Eten & film
Let op: verschillende restaurants bieden een speciaal menu aansluitend aan de film. Kijk hier op Iens.nl voor de adressen. Ook liggen er zowel in de restaurants als de bioscopen flyers met een foodquiz waarmee je drie andere voedseldocumentaires kunt winnen.
Dit is de trailer van de film:
