Cook, Eat, Repeat heet het nieuwste kookboek van Nigella Lawson, maar de vertaler heeft daar Koken, eten, leven van gemaakt. De term ‘herhaling’ bekt vast niet lekker op de cover, vermoed ik. Maar juist over het fenomeen herhaling schrijft ze uitgebreid in dit boek. En dan gaat het níet over ‘de dagelijkse, sisyfusachtige sleur van koken’, maar juist over de meditatieve kracht van schillen, hakken en roeren (‘bevrijdend, ontspannend, stressverlagend’). Maar ook: herhaling zorgt voor handigheid in de keuken, da’s alleen maar nuttig. En over dat je bij recepten die je vaak maakt uiteindelijk helemaal geen recept meer nodig hebt en dat je het dan steeds iets anders doet. En hoe bevrijdend dat kan zijn. Maar vooral: eten moet je elke dag weer, dus elke dag, elke maaltijd is een nieuwe kans. Kijk, dat zijn levenswijsheden waar de thuiskok wat aan heeft.
A-typisch
Het moge duidelijk zijn: dit is geen recht-toe-recht-aan ‘men neme een ui’- kookboek. Jazeker, er staan recepten in, maar die zijn dit keer in de minderheid. Het is veel meer een leesboek. Met een vrij a-typische indeling. Het gaat niet over voor-, hoofd- en nagerechten. Nee er zijn hoofdstukken speciaal gewijd aan ansjovis, rabarber en niet te vergeten ‘Een liefdevol pleidooi voor bruin voedsel’. Of het gaat over ‘Genoegens’ of ‘Wat is een recept?’. Vooral dat laatste hoofdstuk was natuurlijk een feest der herkenning. Met passages dat variëren altijd mag maar ‘Wel vind ik het nogal ergerlijk als iemand al meteen de eerste keer van alles verandert en dan klaagt dat het recept niet klopt (een veelgehoorde klacht onder kookboekenschrijvers).’ Check, zéér herkenbaar…. 😉
Minirecepten
Nu is het opvallende dat elk hoofdstuk begint met een heel uitgebreid verhaal, en daarna volgen er een paar – ook alweer vrij uitgebreid opgeschreven – recepten met foto’s erbij. Maar in de introductie noemt ze ook al menig minirecept, maar dan tussen neus en lippen door, à la ‘ik doe ook vaak dit en dat’ of ‘het is ook heel lekker om zus of zo’. Om het ansjovishoofdstuk als voorbeeld te nemen, daar vind je in feite maar drie paginagrote recepten voor spaghetti met snijbiet, knolselderijgratin en een soort universele heilige dipsaus (pardon, ‘ansjoviselixir’ ), maar in het intro tel ik ook wel 12 ideeën voor ansjovis bij steak au poivre, bij lam, bij coquilles, op allerlei manieren bij eieren, bij allerlei soorten groenten, of bij gestoomde nieuwe aardappels. En dan vergeet ik nog bijna de jus met ansjovis en rode vermout, de kip met ansjovisboter en de Caesarmayo van haar zus.
Onhandig en praktisch
Je zit als lezer de hele tijd met een pen dingen te onderstrepen, want deze minirecepten verdwijnen helemaal in de tekst, en die kun je straks natuurlijk nevernooit meer terug vinden. Ik twijfel hevig: vind ik het verrukkelijk leesvoer en voel ik me op deze manier toegesproken als een dierbare vriendin die speciaal even tussendoor de lekkerste privétips krijgt, of is het eigenlijk toch gewoon een beetje onhandig? Terwijl het boek juist weer heel praktisch is met hoe je alle gerechten vooraf kunt bereiden of invriezen, en een register achterin dat ook zeer uitgebreid ingaat op (het aanpassen tot) vegetarisch/veganistisch/zuivelvrij/glutenvrij.
Weg met guilty pleasures
Heel veel leestekst dus, en voor de liefhebber, waar ik mij nadrukkelijk toe reken, is dat heerlijk. Nigella is heel erg tegen de term ‘guilty pleasure’ (ik ook!) en heel erg vóór lekker en dan maar onfotogeniek bruin comfort food (ik ook!), alleen kan zij het allemaal veel mooier opschrijven. Echt een boek om mee op de bank te gaan zitten met een pot thee erbij. Of maar meteen twee. En dan maar mijmeren wat je vanavond wilt gaan eten. Want dit is een boek waar je in ieder geval trek van krijgt, en enorm veel zin om de keuken in te gaan. Note to self: eerst even zes potten ansjovis inslaan.
Morgen een recept uit het boek. En nee, niet eens met ansjovis maar een hoogst eigenaardig maar heel erg heerlijk recept met kant-en-klare vissticks. Ja echt! 
Nigella Lawson, Koken, eten, leven – ingrediënten recepten en verhalen, uitgeverij Atlas Contact, ISBN 9789045043074, € 29,99. Zie ook de begeleidende tv-serie op BBC 2 op maandagavond, herhaling op zaterdag.
