Het koken op de vaderlandse televisie is ineens in alle hevigheid losgebarsten. Afgelopen week begonnen zowel Topchef als de langverwachte Nederlandse versie van mijn geliefde Masterchef. Tijd voor een vergelijking.

Topchef
Topchef wordt aangevoerd door chefkok Robert Kranenborg (ook al op tv met Over de kook) en de ronduit beeldvullende meesterkok Julius Jaspers. Na een uitputtende kick-off van 200 naar nog slechts 64 kandidaten krijgen we er een hele week lang elke dag steeds 8 te zien, waarna er 1 weekwinnaar overblijft. Ze krijgen individuele opdrachten, maar moeten ook soms twee brigades vormen, waardoor je meteen de haantjes ziet bovendrijven.

Robert Kranenborg
Veruit het leukste onderdeel is wanneer Kranenborg een gerecht demonstreert, waarna iedereen het moet namaken. Een fraai staaltje vakmanschap en zeer instructief. Waarom moet er een plakje rauwe aardappel onder de zalm? Hoe zorg je dat een papieren pakketje dicht blijft zitten in de oven zónder paperclips, en vergeet vooral niet de vis arroseren. Prachtig. Mag meneer Kranenborg niet zijn eigen programma? Dat lijkt mij nou geweldig. Maar goed, dat vindt men bij de televisie kennelijk niet spannend genoeg. Men heeft liever lawaai en Idols-achtige toestanden. Toch jammer, vooral omdat je in de rest van het programma niet zoveel kookwerk voorbij ziet komen. Er gaat namelijk veel kostbare zendtijd heen met vooruitblikken en terugblikken (het blijft commerciële televisie met alsmaar reclame tussendoor) en veel een-op-eentjes met de kandidaten.

Te weinig saus
Van de eindresultaten krijgen we als kijker nauwelijks meer mee dan jurycommentaar à la ‘te weinig saus’. Ook de kandidaten zelf moeten zo te zien vaak maar raden wat er mis of goed was, want terwijl de chefs oordelen, moeten de kandidaten weer braaf terug naar hun eigen fornuisje. Intussen zorgt de tikje schreeuwerige commentatorstem voor een onnodig plat effect. Het geheel oogt als een kruising tussen Masterchef (sic!) en Hell’s Kitchen, zeker met al dat rood.

Masterchef
In tegenstelling tot Topchef en wat je zou verwachten van het Engelse format is de Nederlandse editie van Masterchef niet elke dag op televisie maar alleen op zondagavond. Afgelopen zondag waren de eerste voorrondes. Geen John en Gregg, maar een driekoppige jury. Chefs Hans van Wolde en Peter Lute worden gesecondeerd door culinair criticus Alain Caron, die vaak een afwijkende mening heeft en hinderlijk veel het woord ‘passie’ bezigt. Wel met Frans accent, dat wel, maar mag het een tandje minder? Verder is er ook nog een presentatrice in de vorm van Renate Verbaan, wat wel een pikant detail is want ze is vooral bekend als ex-model, en die hebben toch meestal juist niets met eten…? Voorlopig zagen we haar smakelijk griezelen bij de kreeften (“Ahrg, ze leven nog!”).

Kreeft is kut
We zitten zo te zien nog wel een paar afleveringen in de voorrondes en de bijbehorende setting is sprekend Idols. Naar verluidt waren er wel 500 kandidaten, maar in één aflevering wordt ingezoemd op een aantal individuele personen. Allemaal mogen ze in de keuken in 45 minuten hun gerecht bereiden, om dat vervolgens in 5 minuten in een kamertje voor de jury te mogen opmaken op een bord. Dat is nog niet eenvoudig, want die jury stelt intussen ook nog allerlei vragen. Daarna moeten de drie heren met ja of nee bepalen wie er een schort krijgt en dus door is naar het echte werk. Dat gaat gepaard met opmerkingen als ‘U bent een hele leuke vrouw’. Van de smaak op het bord komen we als kijker ook hier niet heel veel meer te weten dan ‘Die kreeft is kut’ of ‘De tonijn is naar de kloten’. Jongens, jongens, moet dat nou zo plat?

Nigella en Jeroen
Is er dan helemaal geen lichtpuntje? Jawel! Op de BBC is gisteren weer een nieuwe serie begonnen van de echte Masterchef. Niet met amateurs maar met (beginnende) koks: Masterchef The Professionals, met de ongeëvenaarde Michel Roux junior en zijn strenge sous-chef Monica. Op donderdag begint bij diezelfde BBC een nieuwe serie met keukengodin Nigella Lawson, getiteld Nigella Kitchen. En onze eigen zuiderburen hebben een uitmuntend nieuw dagelijks programma met Jeroen Meus (bekend van Plat Préféré), Dagelijkse Kost geheten. Elke dag ben je in 10 minuten helemaal bij.

Masterchef, elke zondag om 21.30 uur bij Net 5
Topchef, elke werkdag om 19.00 uur bij RTL 5