Het sneeuwt bijna altijd in Riga, maar uitgerekend nu ik er ben toevallig even niet. Verdorie. Op de SlowFood-boerenmarkt van Straupe, een uurtje rijden van de Letse hoofdstad, is de lucht al net zo wintergrijs maar de kleurenpracht aan potten vol ingemaakte groenten doet alle grauwheid acuut verdwijnen.

Blozende appelboerechtparen verkopen hun oogst rechtstreeks uit de kofferbak: heerlijke, friszure appeltjes van rassen waar ik nog nooit van had gehoord, zoals de Auksis. Bovendien spotgoedkoop, met prijzen die variëren van 50 tot 80 eurocent per kilo. Ik word rondgeleid door Slowfoodlid Brigita Puriņa die precies weet waar de lekkerste, typisch Letse, dingen te krijgen zijn en die overal tekst en uitleg geeft en waar nodig tolkt. Zo weet ik dankzij haar dat Letland zo’n uitstekend appelland is vanwege het vele licht. Dat is nu niet goed voor te stellen, maar in de zomer hebben ze hier wel 18 uur daglicht. Er is een kraam met 1001 bereidingen met duindoorn, een knaloranje besje waar ze hier dol op zijn en ernaast staat iemand ingemaakte jonge dennenappel te verkopen. Nooit geweten dat je die kunt eten, maar het effect is verbluffend, alsof je ineens een frisse hap bos binnen krijgt. De toepassing is niet helemaal duidelijk, maar het moet erg gezond zijn, mits niet meer dan eentje per dag. En er is veel knoflook natuurlijk, overal knoflook, de Letten kunnen niet zonder, net als kaas, bonen en de alom geliefde hennepboter. De wijn gemaakt van alles behalve druiven vind ik meer iets voor de liefhebber, maar helemaal lyrisch word ik van het donkere maar toch luchtige roggebrood dat je hier ook steeds in trifle-achtige toetjes tegenkomt. Maar mijn favoriet zijn toch echt de ‘speka piragi’, kleine halvemaanvormige broodjes gevuld met spek en uien, niet te verwarren met de Russische en Poolse ‘pierogi’, een soort ravioli. In Riga kom je deze minibroodjes overal tegen bij straatkraampjes maar bij feesten en partijen bakt een beetje Let ze zelf thuis, in enorme hoeveelheden. Brigita belooft me haar recept te mailen, en dat doet ze inderdaad. Haar versie is voor wel drie weeshuizen tegelijk, dus ik ben zo vrij geweest het hier en daar iets aan te passen. Maar heerlijk zijn ze, zeer geschikt om de vale Nederlandse winterdepressie mee te verlichten.

P.S. Verdomd als het niet waar is: de dag na mijn retour in Nederland begint het in Riga prompt weer te sneeuwen…

Zelf piragi maken?
Nodig voor ± 20 stuks
250 g gerookte spekblokjes
250 g bloem
150 ml melk
50 g gesmolten boter
1 zakje gedroogde gist (7 g)
1 grote ui
2 knoflooktenen
2 eetl suiker
1 losgeklopt ei
zout & peper uit de molen

Deeg: Verwarm de melk tot lauwwarm in een steelpan. Roer de gist en suiker erdoor en laat tien minuten staan tot het schuimig is. Doe de bloem in een kom. Voeg gesmolten boter en een halve theelepel zout toe. Giet het melkgistmengsel erbij en kneed 5-10 minuten tot een mooi elastisch deeg. Maak er een bal van, doe terug in de kom en laat op een warme plek rijzen en verdubbelen. Dat duurt zeker een uur, als het tegenzit, wel twee.
Vulling: Snipper intussen de ui en doe samen met de spekblokjes in een braadpan. Laat op rustig vuur een kwartier sudderen en fruiten. Voeg tegen het eind de knoflook toe uit de knijper. Breng op smaak met flink veel gemalen peper. Laat afkoelen en zet in de koelkast; hoe kouder, hoe makkelijker straks te verwerken.
Verwarm de oven voor op 200 °C.
Vullen: Rol het gerezen deeg op een met bloem bestoven werkblad met een deegroller uit tot een lap van 3-4 mm dik. Steek er (met een glas of steker) rondjes uit van 8-9 cm. Leg er een theelepel spekvulling op en vouw dubbel. Duw de randjes goed dicht, nu is het een soort empanada. Leg hem met de rand naar beneden op het werkblad en vorm tot een halve maan. Verzamel ze op een met bakpapier beklede bakplaat. Kneed de overgebleven restjes deeg opnieuw samen en rol uit. Als het goed is, haalt u zeker 20 kleine broodjes eruit. Kwast in met losgeklopt ei. Bak in de oven in ± 15 minuten goudbruin en gaar.

TIPS:
• Die knoflook is geloof ik niet authentiek Lets, maar mijn eigen toevoeging. Ook niet Lets, wel lekker: wat fijngehakte tijm of rozemarijn meefruiten met spek en ui.
• Invriezen kan prima. Opwarmen in de oven ook, want warm zijn ze het lekkerst.
Dit recept verscheen samen met een uitgebreid Riga-reisverhaal eerder in Trouw. Copyright: Koken met Karin.