Jazeker, ik ben nog altijd mijn kookboekenstapel aan het ‘wegwerken’. Daar zat ook Uitgekookt! van Annemieke Smit nog tussen. Zelden zo’n grappig en toch ook nuttig keukenboek in handen gehad. Het is geen kookboek, maar een weetjesboek voor de thuiskok. De ondertitel ‘Waarom de cavia niet in de magnetron mag en andere verhelderende inzichten uit de keuken’ spreekt wat dat betreft al boekdelen. Alleen al twintig pagina’s over eieren. Hoe maak je het perfecte zachte ei respectievelijk de ideale soufflé en wat gebeurt er dan eigenlijk precies met/in die eieren. Hoe zit het met salmonella, met oude en jonge eieren, wanneer kloppen ze goed stijf, wanneer niet en waarom niet.

Gistmeisjes
Mensen die zoals ik scheikunde ooit op de middelbare school heel snel uit hun vakkenpakket hebben laten vallen, en daar nu als geïnteresseerde amateurkok een beetje spijt van hebben, die kunnen hun hart ophalen. Hier geen ingewikkeld moleculair gedoe of wetenschappelijk jargon. Sterker nog: Annemieke kijkt met een heel andere blik naar de gewone huis-, tuin- en vooral keukendingen dan de meeste mensen. Hoe komt het dat brood rijst? Zij ziet meteen gistmeisjes voor zich, niet een paar, neen, tientallen miljarden die met z’n allen een feestje houden en daarmee ons dagelijkse brood opblazen.

Moedeloosmakend
Er staan maar een paar recepten in dit boek, maar die zijn op een onverwachte manier erg geestig. De gemiddelde receptenschrijver, ikzelf incluis, probeert de boel noodgedwongen een beetje beknopt te houden. Niet in dit boek. De recepten beslaan minstens drie pagina’s omdat er namelijk álles in wordt uitgelegd. Daarmee ogen ze redelijk moedeloosmakend om er ooit aan te beginnen, maar van de andere kant uit geredeneerd maken ze juist mooi inzichtelijk hoeveel kennis er eigenlijk als basis verondersteld wordt bij de meeste recepten.

Vormgeving
Alleen had het boek naar mijn mening een mooiere uitvoering verdiend. Eentje van een serieus handboek à la Harold McGee, maar dan vrolijker. Nu oogt het boek door het vrij grote formaat (meer kinderboek dan handboek), de nogal rechttoe-rechtaan vormgeving en de (grotendeels zelfgemaakte) fotografie een tikje als een hobbyproject, en dat is zonde. Want ook inmiddels redelijk ervaren thuiskoks als ik kunnen hier nog een hoop uit leren.

Morgen een (beknopt!) recept uit het boek, van Stoofschotel met abrikozen.

Annemieke Smit, Uitgekookt!, Uitgeverij Scriptum, ISBN 9789055942923, € 19,95