Bij de introductie, vele jaren geleden, lachte heel nuffig culinair Nederland zich een kriek. Een pot vol smurrie voor over de aardappels, daar ging toch niemand intrappen? Niets is minder waar. Aardappel Anders is er nog altijd, en gezien de vele aanvragen voor mijn rubriek in Trouw kennelijk nog onverminderd populair. Zo langzamerhand is er geen ontkomen meer aan: aardappel anders moet maar eens behandeld worden in deze kolommen.
Toch is er een lichte aarzeling. Maanden geleden heb ik namelijk een smekende e-mailer eens verblijd met mijn eigen variant van romige aardappels uit de oven, gratin dauphinois. Althans, ik dacht een goede daad te verrichten, maar de lezer was teleurgesteld. Die vond het namelijk niet precies hetzelfde smaken als uit het potje. Eh nee, dat haalt je de koekoek! Mijn bedoeling is niet om fabrieksproducten exact na te maken, maar juist een versie te bieden die meer smaakt zoals het gerecht bedoeld is. Dus zonder xanthaangom, dextrose, gemodificeerd zetmeel, melkbestanddelen en knoflookextract, maar gewoon met melk en room en knoflook. Wel zo makkelijk.
Uit een potje: Aardappel Anders tuinkruiden-knoflook
Inhoud: Water, plantaardige olie, ui, 2,8% kruiden (peterselie, bieslook, provençaalse kruiden), gemodificeerd zetmeel, eigeel, dextrose, zout, kaas, melkbestanddelen, boter, emulgatoren E339-E452, verdikkingsmiddel xanthaangom, 0,15% knoflookextract, ui-extract, aroma.
Gratin dauphinois is volgens de officiële regels zonder kaas. Met kaas heet het een gratin savoyard. Ook goed. Bedwing alleen de verleiding om teveel kaas toe te voegen, daar wordt het gerecht beslist te zwaar van. Een klein handje als verdieping van de smaak is meer dan voldoende. Aardappels, maar dan anders.
Zelf maken?
Nodig voor 4 personen:
1 kg vastkokende aardappelen (liefst grote)
250 ml slagroom
250 ml volle melk
1 flinke knoflookteen
zout & zwarte peper uit de molen
klontje boter
Verwarm de oven voor op 180 °C. Schil de aardappels en was ze, snij daarna in dunne plakjes. Meng slagroom en melk in een schenkkan met de uitgeperste knoflook. Vet een ovenschaal (circa 20×30 cm) in met wat zachte boter. Verdeel een laag aardappelschijfjes over de bodem. Bestrooi met wat zout en royaal versgemalen peper. Herhaal dit tot met de helft van de aardappelschijfjes. Giet er de helft van de melkroom erover. Ga verder met de aardappelschijfjes tot ze op zijn. Giet de rest van de melkroom erover. De aardappels moeten net niet helemaal onderstaan, zoniet, voeg dan nog een extra scheutje room of melk toe. Laat in het midden van de oven in een uur goudbruin en gaar worden.
Tips:
- Grote aardappels snijden makkelijker. Heb je grote en kleine? Zorg dan dat de grote plakken mooi bovenop eindigen.
- Snij dunne plakjes met een scherp koksmes, met de kaasschaaf, met een mandoline of in de keukenmachine.
- De aardappelschijfjes vooral niet meer wassen; het zetmeel is nodig voor de binding.
- Vers uit de oven is de gratin smeuïg, dus lastig te snijden. Idee: bak hem van tevoren. Laat afkoelen en snij in de schaal in keurige vierkanten. Verwarm de schaal in de oven en schep de vierkanten eruit op borden.
- Bovenkant gaat te hard? Wat aluminiumfolie erover.
