Hij is er weer, de Trouw Duurzame Top 100, editie 2018. Extra feestelijk want voor de tiende keer. Voor menigeen wellicht juist een teleurstelling: alwéér niet in de lijst. Voor de gewone krantenlezer kan het eveneens confronterend zijn. Al doet u nog zo uw best, u scheidt uw afval minutieus, u eet geen vlees, u vliegt nooit naar Bali maar gaat kamperen in eigen land met de tandem, u heeft speciaal geen kinderen genomen maar wel zonnepanelen op het dak, toch bent u niet snel invloedrijk genoeg om op de prestigieuze ranglijst te geraken.

Dat neemt niet weg dat eenieder een duurzaamheidsgoeroe kan zijn in het diepst van zijn gedachten. Neem nou kliekjes. Alles opmaken wat je hebt, dat was ooit miepknieperig, maar eigenlijk is het gewoon slim. Hoe minder voedsel je weggooit, hoe minder je met volle vuilniszakken hoeft te zeulen en hoe minder vaak je de deur uit moet voor nieuwe boodschappen. Kijk, dát soort duurzaamheid, daar wil ik vandaag eens een lans voor breken, want dat doen we veel te weinig. Neem nou groentebouillon. Natuurlijk bestaan daar blokjes voor, maar waarom zou je het niet gratis en voor niks maken van restjes groente?

Vanaf nu bewaart u alle afsnijdsels, schillen en kontjes van groente in een flinke plastic ziplockzak in de vriezer. Wortel, prei, ui, pastinaak, courgette, paprika, alles doet mee. Wel even wassen, want tandenknarsend zand kunnen we straks niet gebruiken. Die zak vult zich gaandeweg vanzelf. En zodra ‘ie vol is, maakt u er bouillon van. Zo simpel is het. Ook kaalgeplukte bosjes peterselie bewaart u voortaan in een zakje in de vriezer; juist de steeltjes geven lekker veel smaak. Nog iets om nooit meer weg te gooien zijn de kontjes van parmezaanse kaas. Nee, dat is geen plastic. Bewaar ook die in de vriezer en gooi er een (of twee, of drie) bij de bouillon. Ja, dat is echt heerlijk.

Lekker duurzaam zonder dat je er moeite voor hoeft te doen, wie wil dat nou niet?

RECEPT: Restjes-groentebouillon

Nodig voor 1 à 1½ liter:
een zak vol restjes groente-afval (diepvries)
1 of meer parmezaankorsten
bosje peterselie (mag ook alleen steeltjes)
½ eetl zwarte peperkorrels
2 laurierblaadjes
zout

Disclaimer: dit is uiteraard een losse-pols-recept. Exacte hoeveelheden zijn niet te geven, maar doen er ook niet zoveel toe. Ik heb het principe hierboven al uitgelegd, dus alle groente is als het goed is al gewassen en in stukken. Doe ze bevroren en al in een grote pan. Voeg de parmezaankorst(en), peterselie, laurier en peperkorrels toe. Giet er minstens anderhalve liter koud water bij, tot alle groente onder staan. Meer mag ook, als u veel groente hebt. Laat rustig aan de kook komen, dat kan best even duren, want dat ijskoude spul houdt de boel flink op (of denk vooruit en laat de groente rustig in het water ontdooien op kamertemperatuur alvorens de pan op het fornuis te zetten. Laat op een zacht pitje rustig 1 à 2 uur trekken. Zeef boven een schone pan, eventueel door een (schone) theedoek voor een iets minder troebel resultaat. Laat rustig nog even inkoken, daar wordt ‘ie alleen maar krachtiger van. Breng op smaak met zout, zeker een dessertlepel.
Duurt dit u allemaal te lang? Snelle versie: Breng de boel dan onder een deksel op hoog vuur aan de kook en laat een half uur lekker pruttelen. Zeven, klaar. Geeft ook prima basisbouillon.

TIP
• Bouillon is nogal bederfelijk dus gebruik snel of vries in. Doe dat vooral in handzame porties. Ik zet altijd diepvrieszakken in vierkante bakjes zonder deksel, vullen, dichtmaken en dan in de vriezer. De volgende dag verwijder ik de bakjes, nu zijn het vierkante bouillonbonken die lekker efficiënt stapelen.
• Zoals gezegd kunnen er allerlei soorten groente in, pas alleen een beetje op met kool (alle soorten en maten), dat kan snel gaan overheersen. Maar als er genoeg prei en wortel tegenover staat, dan kan het prima. Ja, uienschillen kunnen ook (maar vooral de uienkontjes). Knoflookschilletjes vind ik zelf niet zo veel doen.
• Het kan ook in een half uur, schreef ik hierboven, maar lezers wezen mij al meteen op nóg duurzamere opties: een snelkookpan of een hooikist. Daar heb ik allebei geen ervaring mee, maar zoals bij elk recept (en zéker bij dit recept) geldt: doe het vooral op je eigen manier!

Dit recept verscheen eerder in Trouw. ©: Koken met Karin.

P.S. De smaak te pakken gekregen van het koken zonder pakjes? Dan zijn er mijn antipakjeskookboeken Zónder pakjes & zakjes, plus het vervolg, deel 2, of beide in één verzamelbundel Het grote zónder pakjes & zakjes boek. Plus natuurlijk het groentevervolg daar weer op: Slim zónder pakjes & zakjes, dat onlangs verscheen in een nieuwe cover.