Het is Zweedse week, dus daar hoort een typisch Zweeds recept bij. Hét Zweedse kliekjesrecept heet pyttipanna, een pannetje vol kleine stukjes gebakken aardappel, ui en vlees. Maar mijn versie is vegetarisch.
Haring
Eigenlijk wilde ik graag een recept met haring geven zoals ik het in Småland geleerd heb van chefkok Sune Markmann (zie het reisverhaal van gisteren). Maar ja, waar haalt een mens in Nederland rauwe haring vandaan? Die bij ons is immers altijd al bewerkt (‘gekaakt’). Naast haring in een weckpot maakten we ook haring in een enorme bak – uiteraard zelfgemaakte – mayonaise, op smaak gebracht met zoete Zweedse mosterd en een geurige bos versgehakte dille. Ten slotte ging er tot verbijstering een grote plens HP doorheen. U weet wel, die ketchupdikke bruine saus die Engelsen te pas en te onpas als smaakmaker over hun eten gieten.
Kliekjes
Volgens Sune heeft elke Zweed het in huis voor de pyttipanna, hét Zweedse kliekjesrecept. Letterlijk betekent het ‘stukjes in een pan’, en dat is precies wat het is: allerlei restjes, keurig in kleine stukjes gesneden en dan gebakken in een pan, afgetopt met een eitje. Van oorsprong simpelweg een eidooier, die de boel lekker smeuïg maakt, maar uit rauwe-eieren-vrees komt wordt het tegenwoordig vaker een spiegelei.
Maar dan vega
Dat leek mij nou een lekker idee voor in de krant. Aardappel, ui en vlees zijn van oudsher de hoofdingrediënten. Dat vlees kan van alles zijn, een restje stoofvlees, een worstje, wat spek of ham. IKEA verkoopt het spul zelfs kant-en-klaar in de diepvries, maar dan met kip. Thuis probeerde ik het zonder vlees, maar met extra groente en champignons. De ingemaakte bietjes en augurken die er traditioneel los bijgegeven worden, deed ik er vast doorheen. Omdat ik niet zo veel augurken in huis had, nam ik mijn toevlucht tot Hollandse zilveruitjes. Dat bleek een schot in de roos want dat frisse zuur haalt de smaak mooi omhoog. Plus dille, lekker veel dille. Daar wordt alles vanzelf Zweeds van.
Zelf maken?
Recept vega pyttipanna (Zweedse kliekjes in een pannetje)
Nodig voor 2 (!) personen:
500 g aardappels (vastkokend)
1 winterpeen (300 g)
1 pastinaak (200 g)
250 g kastanjechampignons
1 grote ui
2 bietjes (gaar)
3 eetl gehakte augurk
2 eetl zilveruitjes
± 40 g boter
1 eetl lekkere azijn
handvol verse dille en/of peterselie
2 eieren
cayennepeper
zout & peper uit de molen
Snipper de ui. Fruit heel zachtjes in de helft van de boter in een wok of grote hapjespan. Schil/schrap intussen de aardappels, winterpeen en pastinaak en snij in dobbelsteentjes (max 1 cm). De bedoeling is dat alles ongeveer even klein is, voor optimale garing. Doe bij de ui en bak op middelhoog vuur onder af en toe omscheppen gaar, dat kan rustig 15-20 minuten duren. Snij intussen de champignons in stukjes. Verhit bijna alle rest van de boter in een koekenpan en bak ze hierin goudbruin. U hoeft heus niet de hele tijd te roeren in beide pannen, u kunt onderwijl best de augurk, dille en peterselie hakselen. Ook de bietjes mogen in kleine blokjes en dan omgeschept met azijn en wat dille. Check of de groente al beetgaar is, doe dan de champignons erbij en breng op smaak met zout, peper, cayennepeper, dille en peterselie. Houd warm onder een deksel en bak 2 spiegeleieren in de schoongeveegde koekenpan in een restje boter. Zorg dat de dooier zacht blijft.
Serveren: schep bietjes, augurk en zilverui door de pan. Verdeel over twee borden, met een spiegelei bovenop.
TIP:
In Zweden koop je ingemaakte bietjes in een pot, net als augurken. Voor een supersnelle versie schept u blokjes gare biet om met wat lekkere azijn (tip: sherryazijn) en fijngehakte dille. Wie meer tijd heeft parkeert gare bietenblokjes minstens een dag in het overgebleven vocht van een lege pot augurken of zilveruitjes. In de koelkast makkelijk twee weken houdbaar.
(O, en voordat iedereen gaat mailen: ik heb voor de foto slechts één spiegelei gebruikt, dat zag er mooier uit, maar je bakt natuurlijk een spiegelei per persoon.)
Dit recept verscheen eerder in Trouw. ©: Koken met Karin.
We doen lekker een Zweedse week. Zie ook: mijn 10x reistips Småland. Heb je kliekjes over van de pyttipanna? Daar maken we morgen Zweedse huzarensalade mee. En dan gaan we ook nog Zweedse koekjes bakken.
TIP: Een boek cadeau doen voor Sinterklaas? Wat een puik idee! Bestel hier, voor jong of oud, een persoonlijk gesigneerd exemplaar, met tekst/naam/boodschap/tekening naar eigen keuze.