Vanavond ben ik als het goed is in beeld in de uitzending van Over de kook, als kritisch proevend jurylid. De opnames waren al enkele weken geleden, en omdat het toen de slotavond betrof van een week koken, en ik bovendien niet meer dan een vage glimp heb opgevangen van de vijf kandidaten, zit ik al deze hele week braaf om 19.30 uur voor de buis. En de verbazing wordt alleen maar groter. Vijf amateurkoks mogen een week lang in een professionele restaurantkeuken koken voor echte restaurantgasten, en dat alles onder begeleiding van Robert Kranenborg. Klinkt veelbelovend, toch?

Allerhande
Maar dit zijn amateurkoks die helemaal geen restaurantambities hebben. Die het hooguit wel geinig vinden om met hun snufferd een keer op televisie te komen. Die hun culinaire inspiratie uit de Allerhande halen – echt waar! Een van de kandidaten zat in beeld met een schaar recepten uit te knippen. En wat is de rol van chef Kranenborg, een van de beste chefkoks van Nederland? Geen idee. Hij laat ze lekker zwemmen en moppert vooral. Zegt vaak “Voor een restaurantgerechtje vind ik het erg simpel”, maar geeft geen sturing hoe het anders kan. “Jullie maken het bord zo lelijk” komt ook vaak voor, maar nergens advies over hoe je een bord dan wél op een restaurantmanier opmaakt. Maar hoe beroerd het gerecht ook is, de chefkok grijpt nooit in en laat alles toch altijd uitserveren.

Restaurantwaardige creaties
Wat een gemiste kans! Ik zou dolgraag een week met meneer Kranenborg in de keuken staan om van hem wat fijne kneepjes van het vak te leren. Waarom mag hij nou op televisie niet laten zien hoe je al die niks-mis-mee-maar-niks-bijzonders-gerechten om kunt toveren in wél restaurantwaardige creaties? Immers, ook de grootste chefs ter aarde werken gewoon met aardappels en kip en tomaten en worteltjes, net als jij en ik. Maar die weten ermee te toveren! Rara hoe kan dat? Kijk, dát zou ik nou eens willen zien. Memorabele kooktelevisie!

Vette twee
Maar dat is niet waar het in dit programma om draait. Het is juist de bedoeling dat er zo veel mogelijk mis gaat (De pasta kleeft aan elkaar! Het tussengerecht een uur te laat! Lachen!) en dat gasten triomfantelijk grijzend een gerecht ‘een vette twee’ kunnen geven. Mensen van het type: “Ik hou niet van bitterkoekjes, dus ik geef dit toetje een vier”. Heus, ik heb het horen zeggen. Waarom meten met restaurantmaten als er in de keuken simpele amateurkoks staan? Die geen idee hebben hoe je moet plannen en koken voor 25 mensen, en dat na dit programma ook zeker nooit meer gaan doen?

Klimmen
De vergelijking met het Engelse BBC-programma Masterchef is pijnlijk. Daarin zie je ook amateurkoks, maar dan met de wens om hun leven om te gooien om met hun kooktalent echt iets te gaan doen. Elke aflevering zie je ze groeien, zie je hoe ze onder begeleiding van topkoks steeds verder boven hun eigen verwachtingen uitstijgen, zowel zichzelf als ons, de kijkers, verbazend over hoe ver je kunt komen als je maar a) talent hebt b) je best doet en c) goede begeleiding krijgt. De leraar moet niet dalen, de leerling moet klimmen, om Bint van Bordewijk er maar eens bij te halen.

Librije
Maar goed. Zo’n programma zit er in Nederland geloof ik niet in. Doodzonde. Ik ga de aflevering van vanavond overigens niet kunnen zien, wat vanavond eet ik bij De Librije in Zwolle. In de keuken aan de chefstafel, zodat ik alle koks fijn op de vingers kan kijken. Ik kan niet wachten!

Over de kook, RTL5, 19.30-20.00 uur. Nog te zien via RTL gemist (afl. 40, 23-10-2010). Of lees hier mijn ervaringen tijdens de televisie-opnames. Overigens heb ik ook allerlei positieve dingen gezegd, maar ja, die zijn natuurlijk niet in de uitzending terecht gekomen…